lời giải:
trước hết ta có các công thức sau:
với mọi tam giác ABC có $ p,R,r $ lần lượt là nửa chu vi, bán kính đường tròn ngoại tiếp, bán kính đường tròn nội tiếp thì:
$ sinA+sinB+sinC=4cos\frac{A}{2}cos\frac{B}{2}cos\frac{C}{2} $ (1)
$ cosA+cosB+cosC=1+4sin\frac{A}{2}sin\frac{B}{2}sin\frac{C}{2} $ (2)
$ r=4Rsin\frac{A}{2}sin\frac{B}{2}sin\frac{C}{2} $ (3)
$ tan\frac{A}{2}+tan\frac{B}{2}+tan\frac{C}{2}=\frac{r+4R}{p} $ (4)
ba công thức (1), (2), (3) là 3 công thức cơ bản nên không chứng minh ở đây, ta sẽ chứng minh công thức (4)
thật vậy ta có:
$ VT(4)=\sum\frac{1}{2}(tan\frac{A}{2}+tan\frac{B}{2})=\frac{1}{2}\sum\frac{sin\frac{A+B}{2}}{cos\frac{A}{2}cos\frac{B}{2}}=\frac{1}{2}\sum\frac{cos\frac{C}{2}}{cos\frac{A}{2}cos\frac{B}{2}} $
$= \frac{cos^2\frac{A}{2}+cos^2\frac{B}{2}+cos^2\frac{C}{2}}{2cos\frac{A}{2}cos\frac{B}{2}cos\frac{C}{2}}=\frac{3+cosA+cosB+cosC}{4cos\frac{A}{2}cos\frac{B}{2}cos\frac{C}{2}}=\frac{4+4sin\frac{A}{2}sin\frac{B}{2}sin\frac{C}{2}}{sinA+sinB+sinC} $
$ =\frac{R(4+4sin\frac{A}{2}sin\frac{B}{2}sin\frac{C}{2})}{R(sinA+sinB+sinC)}=\frac{r+4R}{p} $ (theo các công thức (1),(2), (3).
vậy bổ đề được chứng minh
trở lại bài toán:
áp dụng bổ đề (4) và giả thiết ta được:
$ \frac{9R^2}{4S}=\frac{r+4R}{p} $
$ \Leftrightarrow \frac{9R^2}{4pr}=\frac{r+4R}{p} $
$ \Leftrightarrow 9R^2=16Rr+4r^2 $
$ \Leftrightarrow r=\frac{1}{2}R $ (*)
mà ta có: $ S=pr $ và $ R=\frac{abc}{4S} $ nên:
$ (*) \Leftrightarrow \frac{S}{p}=\frac{abc}{8S} $
$ \Leftrightarrow S^2=\frac{abc(a+b+c)}{16} $
mặt khác, theo công thức hê rông thì:
$ S^2=\frac{1}{16}(a+b+c)(a+b-c)(b+c-a)(c+a-b) $
$ \Rightarrow (a+b-c)(b+c-a)(c+a-b)=abc $ (5)
mà theo bất đẳng thức AM-GM thì:
$ (a+b-c)(b+c-a) \leq b^2 $
$ (b+c-a)(c+a-b) \leq c^2 $
$ (c+a-b)(a+b-c) \leq a^2 $
từ đây suy ra: $ (a+b-c)(b+c-a)(c+a-b) \leq abc $
kết hợp với (5) suy ra $ a=b=c $
vậy tam giác ABC có $ AB=BC=CA=\frac{\sqrt{3}}{2} $ và $ \widehat{A}=\widehat{B}=\widehat{C}=60^o $
Nói thêm chỗ (*): Từ (3) thì em dễ dàng suy ra được BĐT (quen thuộc) $R \ge 2r$, dấu bằng (*) xảy ra khi $A=B=C=60^0$ thì bài toán nhẹ nhàng hơn!Điểm: 1051+3x10=81
Bài viết đã được chỉnh sửa nội dung bởi E. Galois: 09-10-2012 - 18:43
Ghi điểm