Tìm tất cả các số nguyên dương $n$ sao cho tồn tại các số nguyên dương $x,y$ có $(x,y)=1$ và $k>1$ nguyên dương thỏa $3^n=x^k+y^k$
Lời giải. Nếu $3|x,3|y$ thì $\gcd(x,y) \ne 1$, trái giả thiết.
Nếu $3|x, 3 \nmid y$ thì $3 \nmid x^k+y^k$, trái giả thiết.
Vậy $3 \nmid x, 3 \nmid y$.
Nếu $k$ chẵn: Vì $3 \nmid x, 3 \nmid y$ nên $x^k+y^k \equiv 2 \pmod{3}$, trái giả thiết.
Vậy $k$ lẻ.
Nếu $x \equiv 1 \pmod{3},y \equiv 1 \pmod{3}$ thì $x^k+y^k \equiv 2 \pmod{3}$, trái giả thiết.
Nếu $x \equiv 2 \pmod{3}, y \equiv 2 \pmod{3}$ thì $x^k+y^k \equiv 1 \pmod{3}$, trái giả thiết.
Vậy $3 \mid x+y$.
Giả sử tồn tại số nguyên tố $p$ lẻ thoả mãn $p|x+y,p \nmid x, p \nmid y$. Khi đó theo LTE ta có $$v_p \left( x^k+y^k \right) =v_p(x+y)+v_p(k)$$
Hay ta có $$v_p \left( 3^n \right)= v_p(x+y)+v_p(k)$$
Do đó $p=3$. Như vậy $v_3 \left( 3^n \right) = v_3(x+y)+v_3(k)$. Đặt $v_3(x+y)=m$ với $m \in \mathbb{N}^*$ ($m \ne 0$ vì nếu $m=0$ thì $x+y=1 \Rightarrow n=0$, vô lí) thì ta có $x+y=3^m$.
Khi đó $n=m+v_3(k) \Rightarrow k=3^{n-m}$.
Ta dễ dàng chứng minh bằng quy nạp: $3^a \ge a+2$ với mọi $a \ge 1$.
Khi đó ta suy ra $v_3(k) \le k-2 \quad (1)$.
Không mất tính tổng quát, giả sử $x \ge y \ge 1$. Khi đó $3^m=x+y \le 2x$.
$\blacktriangleright$ Nếu $x \ge y \ge 4$: Ta có $$\begin{aligned} x^k+y^k \ge & x^k = 2x \cdot \dfrac{x^{k-1}}{2} \\ \ge & 3^m \cdot \dfrac{x^{k-1}}{2} \end{aligned}$$
Ta sẽ đi chứng minh $x^{k-1} > 2 \cdot 3^{n-m}=2k$. Thật vậy, ta có theo $(1)$ thì $x^{k-1} \ge x^{n-m+1} \ge 4^{n-m+1} > 2 \cdot 3^{n-m} $. Vậy $x^k+y^k > 3^n$ ở trường hợp này, trái giả thiết.
$\blacktriangleright$ Nếu $2 \ge x \ge y$. Dễ nhận thấy $x,y$ khác tính chẵn lẻ nên $x=2,y=1$.
Phương trình ban đầu tương đương với $$3^n=2^k+1 \qquad (2)$$
Nếu $k=1$ thì $n=1$.
Nếu $k \ge 2$ thì $4|2^k$. Do đó $3^n \equiv 1 \pmod{4} \Rightarrow n$ chẵn. Đặt $n=2n_1$ với $n_1 \in \mathbb{N}^*$. Khi đó $$(2) \Leftrightarrow \left( 3^{n_1}-1 \right) \left( 3^{n_1}+1 \right) = 2^k$$
Đặt $3^{n_1}-1=2^p, 3^{n_1}+1=2^q$ với $p,q \in \mathbb{N}, \; q>p$.
Khi đó thì $2^p \left( 2^{q-p} -1 \right) =2 \Rightarrow p=1,q=2$. Vậy $k=3$. Khi đó $n=2$.
Kết luận. Số nguyên dương $n$ thoả mãn đề bài là $\boxed{ (x,y,n,k)= (2,1,2,3),(1,2,2,3)}$.
Bài viết đã được chỉnh sửa nội dung bởi Jinbe: 25-07-2013 - 06:22