kummer

Galois là một trong nhưng thiên tài hàng trăm năm có một của nhân loại( và cũng là một thần tượng của tôi )...Bài viết trên của Nguyendinh là tương đối đủ nhưng có vài điểm tôi muốn làm rõ hơn...Thứ nhất Galois( 25-10-1811 - 2-6-1832 ) .. Ông có một thời thơ ấu yên ả tại vùng quê Bour la ren nơi cha ông là thị trưởng,thời gian này Galois chỉ chủ yếu học toán ở nhà với mẹ....Lên trung học,ông bắt đầu theo học tại Lui lơ Grăng trường học danh tiếng bậc nhất Pháp thời bấy giờ...Tại đây thiên tài của Galois thực sự nở rộ,ông đã hoàn thành chứng minh tổng quát về tính giải được hay không giải được của 1 phương trình bậc cao hơn 5( vì trước Galois, Abel đã cm được pt bậc 5 không giải được bằng căn thức )....Tuy nhiên ( đây cũng là theo một số tạp chí nước ngoài ) công trình của Galois đã vượt quá tầm của thời đại bấy giờ,vì vậy rất lâu sau khi ông qua đời sự đúng đắn của lí thuyết này mới được nhìn nhận....Và góp công lớn vào bước đột phá này là 3 nhà bác học : Camine Giócđăng , Felix Kleen và Sophut Lee và không thể không kể tới tên của người bạn thân của ông : August Chavarlier........
Nhưng ngược dòng lịch sử 1 chút...Thời điểm khi Galois gửi bản thảo của mình đến viện Hàn lâm Khoa học Pháp,quả thực viện sĩ Cauchy đã bỏ quên bản thảo giá trị này trong " thùng rác "...Nhưng cho đến nay ( cũng theo rất nhiều tài liệu lịch sử về Toán mà tôi đã được đọc ) có 1 số thì nói là Cauchy vì đố kị với tài năng của Galois nên đã ém nhẹm bản thảo đó đi,nhưng cũng có 1 số lại nói là Cauchy gần như hóa điên với những nghiên cứu của mình,ông tiết kiệm từng giây từng giây một ,mặt khác những công trình " nhảm nhí " của 1 số nhà " toán học trẻ " đương thời đã hành hạ ông quá nhiều nên ông đã bỏ luôn vào thùng rác, 1 số khác còn nói,thực ra Cauchy cũng không hiểu nổi công trình này của Galois ( có thể cho thêm 1 dẫn chứng là Poisson khi đọc công trình này( bản thảo lần 3 của Galois ) cũng phải thốt lên : " không thể hiểu nổi ".......Vì vậy nên để khẳng định rằng Cauchy là 1 người ích kỉ,đố kị thì có lẽ chưa ai dám chắc ( cũng như ngày nay chúng ta không ai có thể khẳng định được rằng liệu Féc Ma có thể có 1 chứng minh tuyệt vời về định lí cuối cùng của ông hay không? )......
Galois mất sau 1 cuộc đấu súng với 1 gã Bảo Hoàng mà nhiều nguồn thông tin ngày nay đều nói rằng nguyên nhân sâu xa là vì 1 cô ả với đức hạnh đáng ngờ.....
Nhưng cuộc đời hoạt động khoa học cũng như tấm lòng yêu nước chân chính ( muốn đưa nước Pháp lên chế độ Cộng Hòa,công khai chống lại sự trung hưng của dòng Buorbon ) của ông chính là 1 tấm gương sáng cho tất cả chúng ta noi theo.........